Stichting Informatie Dierproeven bestaat dit jaar 20 jaar. Oud-bestuursleden Cees Smit, die werd geboren met hemofilie, een afwijking in de bloedstolling, en Jan Wolters, voormalig proefdierdeskundige en secretaris van de Nederlandse Vereniging van Proefdierkunde (NPV), waren betrokken bij de oprichting in 2004.
“In de jaren ‘90 was er een sterk gepolariseerd debat over dierproeven. Veel meer dan nu. Onder andere vanwege de genetisch gemodificeerde dieren, zoals stier Herman, de eerste genetisch gemodificeerde stier ter wereld.” vertelt Cees Smit. “De campagnes van de dierenbeschermingsorganisaties waren destijds afschrikwekkend. Het waren slimme campagnes. Maar daar schoten wij als mensen met hemofilie, die op zoek waren naar een oplossing voor onze ziekte, heel weinig mee op. Voor mij was dat een trigger om juist een geluid te laten horen waarin nut en noodzaak van dierproeven werden belicht, waarin ook duidelijk werd dat proefdieren wettelijk zijn beschermd en dat op de werkvloer dierverzorgers en andere deskundigen het dierenwelzijn bewaakten.” Ook Jan Wolters weet nog goed hoe heftig de protesten waren in die tijd. “Er was een kleine groep tegenstanders, maar die protesteerden hevig. Ze organiseerden allerlei protestacties, ze braken bijvoorbeeld in en lieten dieren vrij.”
Jan Wolters: “De enige manier om het belang en het nut van dierproeven te kunnen benadrukken is openheid creëren richting de samenleving: laten zien wat je doet en hoe je dat doet. Maar vergunninghouders wilden destijds niet communiceren over de dierproeven die zij deden. Je deed het toch nooit goed, dus ze zwegen liever.”
Dat openheid het tij kan doen keren bleek eerder al toen de VPRO een documentaire maakte over stier Herman. Cees Smit: “Het programma mocht het dier ook filmen in de stal. In die stal liep een kat rond en Herman ging heel vriendschappelijk om met die kat. Dat was een heel vertederend beeld. Toen zag men dat er ook een andere kant was van het verhaal van de afschrikwekkende posters van de dierenbeschermingsorganisaties. De beeldvorming rond de stier veranderde.”
Wolters en Smit bleven zich inspannen. De NVP organiseerde in 2004 een congres voor proefdierwetenschappers: The other side of the coin. Hier stond het belang van openheid over dierproeven centraal. “Er waren sprekers die afhaakten omdat ze deze boodschap niet uit konden of wilden dragen, maar uiteindelijk hadden we die dag een duidelijk verhaal, dat door alle aanwezigen werd uitgedragen”, vertelt Jan Wolters. “Tijdens dit congres zijn spijkers met koppen geslagen en besloten we samen met Frans van den Mosselaar van communicatiebureau Van Luyken dat er genuanceerdere voorlichting over dierproeven opgezet moest worden”, voegt Cees Smit toe. “Daaruit is de SID ontstaan.”
Beide grondleggers zien ook in de toekomst een belangrijke rol voor de SID. Cees Smit: “Ik denk dat de behoefte aan een koepel die alle informatie heeft en de voorlichting ter hand kan nemen blijft. Als iedereen dat op eigen houtje doet, is de kans groot dat iedereen dat op een net iets andere manier doet. En de verschillen in de uitleg zullen ongetwijfeld worden gebruikt om mensen en organisaties tegen elkaar uit te spelen. Het is heel slim om je belangen gezamenlijk te behartigen.”